دوستی کودک و کتاب
یکی از مهارتهای مهمی که کودکان در زندگی باید یاد بگیرند، خواندن است. خواندن میتواند بر مهارتهای دیگری نیز اثر بگذارد. این مهارت در بهبود ارتباط با دیگران و «مهارتهای اجتماعی»، بهبود صحبت کردن و نوشتن و حتی افزایش خلاقیت، نقش کلیدی بازی میکند. اما برای اینکه خواندن را در کودک خود تقویت کنید نیاز به ابزار دارید. یکی از مهمترین راهکارها، آشنایی کودک و کتاب است.
کتابها علاوه بر اینکه میتوانند به خوبی مهارت خواندن را در کودکان تقویت کنند، مطالب مفید دیگری را هم به بچهها میآموزند که در آینده تحصیلی و کاری آنها نیز تاثیر مثبتی خواهد داشت. اما سوال اصلی اینجاست که چگونه باید کودکان را با کتاب آشنا کرد؟ در ادامه نورولند به شما خواهد گفت.
ترفندهای دوستی کودک با کتاب
پیش از اینکه بخواهیم به مبحث ترفندهای آشنایی کودک با کتاب بپردازیم، باید چند مورد را با هم بررسی کنیم. اول از همه اینکه، نمیتوان ترفندها را به صورت کلی بیان کرد. زیرا سن کودکان و همچنین سواد و دانش آنها با یکدیگر متفاوت است. بنابراین برای رده سنیهای مختلف آموزش کودک متناسب با آن را خواهیم گفت.
نکته دیگری که وجود دارد این است که تاثیری که رفتار والدین بر فرزندان میگذارند، بسیار بیشتر از تمام ترفندهاست. پس اگر کتابخوانی یا به طور کلی خواندن را به یک عادت برای خود تبدیل کرده باشید، فرزندان از شما یاد خواهند گرفت و به درستی با کتاب و کتابخوانی کودک آشنا خواهند شد.
موضوع حائز اهمیت دیگری که باید به آن اشاره کنیم، عدم اجبار بچهها برای کتاب خواندن است. به هیچ عنوان سعی نکنید که فرزند خود را با زور و اجبار به کتاب خواندن علاقمند کنید. و به جای آن با روی خوش یا حتی به عنوان تشویق و جایزه کودکان خود را به خواندن کتاب کودک دعوت کنید.
حالا نوبت آن است که با توجه به تحقیقات انجام شده در این مبحث، نحوه آشنایی کودک و کتاب، در ردههای سنی مختلف را مورد بررسی قرار دهیم.
کودکان زیر 2 سال
نوزادان در بدو تولد هوشیار هستند و مغز آنها به سرعت رشد میکند. به طوری که پس از یک هفته از زمان تولد، نوزاد به حرکات واکنش نشان میدهد و میتواند در چهرهی افراد متمرکز شود و حتی وقتی به او نزدیک میشوید لبخند بزند.
بعد از 10 الی 12 هفته کودک میتواند جا به جایی اجسام را با چشم خود دنبال کند. خصوصا زمانی که اسباببازی یا کتابی با شکل یا الگویی برجسته باشد. کودکانی که تازه متولد شدند، تنها قادر به تشخیص سه رنگ مشکی، طوسی و سفید هستند. اما با رشد مغز، رفته رفته رنگهای دیگری را هم میتوانند ببینند. اولین رنگی که به این سه رنگ در طیف رنگی چشم کودکان اضافه میشود، قرمز است. با گذشت حدودا 5 ماه از تولد نوزاد، طیف رنگی کامل میشود و تمام رنگها را میتواند ببیند.
بهترین بازه زمانی در سنین زیر یک سال برای شروع خواندن، 3 الی 6 ماهگی است. چون نوزادان در این بازه زمانی میتوانند روی مواردی مثل اسباببازی یا آینه تمرکز کنند. همانطور که در این سن، نوزاد شروع به لذت بردن و هماهنگ شدن با ریتم و جریان آهنگ میکنند، به واسطه خواندن قصه در طول روز یا در هنگام خواب میتوانید به خوبی کودک خود را با کتاب کودک آشنا کنید.
نکات و ترفندها
- بچهها در این سن، کتابهایی را دوست دارند که حواس آنها را درگیر و تحریک کند. کتابهایی که پستی و بلندی دارند و دارای شکلهای برجسته هستند، گزینه ایدهآلی محسوب میشوند.
- زمانی که در حال خواندن کتابی برای کودک خود هستید، سعی کنید کلماتی که به تصاویر مربوط هستند را به شکل دیگری بیان کنید و به صورت بصری به او نشان دهید. این کار باعث میشود که کودک زودتر حرف زدن را یاد بگیرند.
- مکانی در خانه را به کتابها اختصاص دهید. اگر که کتابخانه هم ندارید، کتابها را در جای مشخصی قرار دهید که کودک بداند برای خواندن کتاب باید از چه جایی کتاب بردارد.
- از کودکان خود درحالی که در زمانهای کلیدی هستند، بگویید که چقدر شبیه شخصیتهای مورد علاقه خود در کارتونها هستند.
- پیشنهاد میکنیم برای اینکه با دیگر مهارتهای لازم برای کودکان آشنا شوید و راهکارهای تقویت آن را یاد بگیرید حتما به اینستاگرام نورولند هم مراجعه کنید.
کودکان 2 تا 4 سال
هنگامی که کودکان از یک سالگی عبور میکنند، رفته رفته شروع به صحبت کردن با معنا میکنند. آنها کتابها و داستانهای مورد علاقه خود را میتوانند حتی بارها بشنوند. این تکرار باعث میشود تا در هنگام خواندن اعتماد به نفس بیشتری پیدا کنند.
کودکان در این سن تکرار کردن را یاد میگیرند که یکی از دلایل اصلی برای علاقهی آنها به شنیدن دوباره داستانهاست. آنها همچنین قادر خواهند بود بخشهای مورد علاقه کتابهای خود را به یاد بیاورند.
صحبت کردن در مورد داستان و عکسهای آن، مغز کودک شما را تحریک خواهد کرد و به توسعهی قوهی تخیل آنها کمک خواهد کرد.
نکات و ترفندها
- مطمئن شوید که انواع مختلفی از کتابها در دسترس کودک شما وجود دارد. این کتابها میتوانند در مورد محیطهای آشنا مثل پارک یا خانه باشند یا در مورد محیطهای نا آشنا مثل ماه یا فضا باشند.
- نوعی از کتابها وجود دارند که به آنها کتابهای پازلی میگویند. این نوع کتابها برای کودکان این سن بسیار مناسب هستند چرا که داشتن تعامل برای آنها بسیار جذاب است. به علاوه این تعامل باعث ایجاد علاقهی بیشتر کودک به آن کتاب کودک و تقویت مهارتهای دیگری در او میشود.
- هنگامی که برای کودک خود در حال قصه خواندن هستید، از آنها سوال کنید که در آینده چه اتفاقی خواهد افتاد. در پایان برخی از جملات توقف کنید و اجازه دهید جمله بعدی را فرزندتان با تخیل خود بسازد.
- همچنین میتوانید قبل از شروع داستان دربارهی آن صحبت کنید. حدس و گمانهای خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارید و بعد از اتمام داستان دوباره حدسای خود را بررسی کنید تا ببینید چقدر به داستان نزدیک بوده است.
کودکان بالای 4 سال
کودک کوچک شما ممکن است شروع به خواندن کتابهای ساده در این مرحله کند. آنها احتمالا کتاب مورد علاقه خود را انتخاب خواهند کرد و از اینکه سعی کنند در خواندن کتاب به شما کمک کنند، لذت میبرند.
به کتاب خواندن برای فرزندان خود در این سن نیز ادامه دهید و در کنار آن، بچهها را به خواندن کتاب توسط خودشان نیز تشویق کنید. همچنین برای اینکه ارتباط بهتری با داستانها بگیرند میتوانید نقشهای داخل داستان را تقسیم کنید و برخی از نقشها را به کودک خود واگذار کنید تا داستان جذابتری داشته باشید.
نکات و ترفندها
- یک قلم و کاغذ بردارید و از کودک خود بخواهید که داستانی از ذهن خود را تعریف کند. از او بپرسید که چه کسی در آن است؟ چه اتفاقی میافتد؟ بعد از تکمیل سوالات، میتوانید داستانی که تعریف کردند را برای آنها بنویسید. سپس از کودکان بخواهید آن را برای شما بخوانند. این رفتار به آشنایی کودک با کتاب کمک زیادی میکند.
- تکنیکهای گسترش داستان را امتحان کنید. داستان را به پایان نرسانید و از کودک خود بخواهید تا داستان را با بهرهگیری از تخیل و به شیوهی خود به اتمام برساند.
کلام آخر
آشنایی کودک و کتاب در سنین مختلف میتواند به رشد عقلی آنها کمک بسیار زیادی کند. فرزند شما در هر سنی که قرار دارد میتواند کتاب کودک خواندن را شروع کند. کتاب خواندن از جمله مواردی است که هر زمان که برای آن اقدام کنید دیر نیست و به پیشرفت مهارتهای فردی شما منجر میشود.
در این مقاله سعی کردیم تا نکات و ترفندهایی را برای آشنایی کودک با کتاب کودک در ردههای سنی مختلف به شما معرفی کنیم تا با استفاده از آنها خواندن و البته کتابخوانی را برای فرزندان خود جذاب کنید. امیدواریم که از این مطلب استفاده کرده باشید و خوشحال میشویم اگر نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید.
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]
[…] حتی برای موفقیت تحصیلی فرزندتان هم لازم است تا رابطه کودک و کتاب را بهبود […]