معمولا در حوالی غروب، حوصله‌ی بچه‌ها به شدت سر می‌رود. و برای اینکه خود را سرگرم کنند به تماشای تلویزیون می‌پردازند یا بهانه‌ی موارد مختلفی را می‌گیرند. بازی راهی است که باعث می‌شود کودکان از این حالت فاصله بگیرند و دچار این موارد نشوند. بازیهای فکری برای کودکان بهترین راهکار برای سرگرم کردن کودکان در خانه هستند چرا که تقویت مهارت و خلاقیت آنها نیز کمک می‌کنند. همچنین با مراجعه به مقاله موانع افزایش خلاقیت کودکان میتوانید این موانع را شناسایی و برطرف کنید.
برای اینکه کودک خود را سرگرم کنید، باید با آنها بازی‌هایی انجام دهید که علاوه بر باز کردن حوصله، برایشان مفید و آموزنده نیز باشد. تماشای تلویزیون و انجام بازیهای بی‌هدف تاثیر منفی در روند رشد و خلاقیت کودک شما خواهد گذاشت. اما شاید بپرسید که چه بازی برای چنین مواقعی مناسب است؟ نورولند در این مقاله به این پرسش به صورت کامل پاسخ می‌دهد.
با کودک خود چه بازی انجام دهیم؟
کودکان عاشق بازی کردن هستند و ترجیح می‌دهند وقت خود را صرف بازیهای مختلف کنند. علاوه بر این، بازی یک راه بسیار عالی برای آموزش بسیاری از مفاهیم به کودکان است. پس بهترین گزینه این است که درمیان بازیهای مختلف، انتخاب ما بازی‌هایی باشند که به نوعی برای کودک مفید هستند.
بچه‌ها به خصوص در سنین کم، پتانسیل یادگیری بسیار بالایی دارند و مفاهیم را به راحتی درک می‌کنند. پس بهترین انتخاب بازیهای مهارتی و آموزشی هستند. بچه‌ها از بدو تولد در حال یادگیری مسائل مختلف هستند، و با انجام بازیهای فکری میتوانید به این مسیر سرعت بدهید.
چه بازیهای فکری برای کودک من مناسب است؟
نقش بازیهای فکری را می‌توان در امر آموزش کودکان، بسیار کلیدی دانست. اما در کنار آن میتوانید از سرگرمی‌های سالم دیگری مثل اوریگامی یا کاردستی هم استفاده کنید.
برای ساخت اوریگامی‌های متنوع و گوناگون میتوانید به این مقاله و ساخت اوریگامی حیوانات به این مقاله مراجعه کنید.
در ادامه برای شما فهرستی از بازیهای فکری در رده‌های سنی متفاوت تهیه کردیم که شما میتوانید با استفاده از کمترین امکانات بازی‌هایی ایجاد کنید که کودک شما ساعت‌ها به صورت مفید سرگرم شود.
-
خانه‌سازی
خانه‌سازی بازی است که اکثر ما در کودکی تجربه کردیم. این بازی مدت زمان بسیار زیادی است که به عنوان یک بازی فکری اساسی در بین کودکان وجود دارد. خانه‌سازی مناسب رده‌ی سنی 2 تا 4 سال است اما بقیه گروه‌های سنی هم می‌توانند از آن استفاده کنند.
با خانه‌سازی جنبه‌های مهارتی مختلفی از بچه‌ها مثل، شناخت رنگ‌ها، شناخت اشکال، خلاقیت و غیره درگیر می‌شوند و رشد می‌کنند.
کودک خود را در میان بلوک‌ها با اشکال و رنگ‌های مختلف قرار دهید و به او اجازه دهید که با این بلوک‌ها بازی کند و با تخیلات خود با آنها بازی کند.
-
بازیهای معمایی
بازیهای معمایی می‌توانند برای کل اعضای خانواده سرگرم‌کننده باشند. اما بیشتر به رشد خلاقیت کودکان 2 تا 8 سال کمک می‌کنند. با استفاده از بازیهای معمایی که جز مهمی از بازیهای فکری محسوب می‌شوند، میتوانید توانایی حل مسئله، هوش و ادراک فضایی، مهارتهای دانشی و… را در کودکان خود تقویت کنید. از انواع بازیهای معمایی می‌توان به تانگرام، بازیهای رومیزی برای خردسالان و سودوکو، جدول، پازل و حتی مکعب روبیک برای کودکان و بزرگسالان اشاره کرد.
-
بازی با موانع (بازیهای ایستگاهی)
رد شدن و عبور از موانع، از کارهای مورد علاقه کودکان است. اما نکته جالب اینجاست که، این بازی برای کودکان فایده هم دارد و در بهبود مهارت آنها هم تاثیر می‌گذارد. بازیهای ایستگاهی از جمله بازی‌هایی هستند که موانع در راه کودکان قرار دارند و باید از آنها به روش‌های مختلف عبور کنند. در اینستاگرام نورولند چند بازی ایستگاهی وجود دارد که میتوانید از آنها ایده بگیرید. راه دیگری که وجود دارد هم این است که در خانه، برخی وسایل را به شیوه‌ی خاصی قرار دهید تا کودکان به شکل‌های مختلفی از آنها عبور کنند.
انجام بازیهای ایستگاهی و عبور از موانع به بهبود مهارتهای دیداری، قدرت حل مسئله، مهارتهای زبانی و قدرت تحلیل در کودکان 2 تا 5 سال کمک می‌کند.
-
بازیهای نقش‌آفرینی
بازیهای نقش‌آفرینی مثل خاله‌بازی، دکتربازی و بازی‌هایی که در آن کودکان نقش دارند، جز فعالیت‌هایی هستند که به رشد و توسعه کودکان به خصوص در سنین 2 تا 6 سال کمک زیادی می‌کنند.
بازیهای نقش‌آفرینی در مهارتهای زبانی، حسی و اجتماعی کودکان اثرگذارند و آموزش‌های گوناگونی را از این طریق می‌توان به آنها داد. بعد از انجام اینگونه بازی‌ها هم میتوانید با پرسیدن سوالات گوناگون، قوه‌ی تخیل و خلاقیت آنها را تقویت کنید. همچنین با مراجعه به مقاله موانع افزایش خلاقیت کودکان میتوانید این موانع را شناسایی و برطرف کنید.
-
بازی بداهه‌گویی
این بازی برای کودکان 6 تا 12 سال بسیار فوق‌العاده است و مزایای زیادی را به همراه خود دارد. بداهه‌گویی به مهارتهای اجتماعی، افزایش اعتماد به نفس و قدرت تصمیم‌گیری در لحظه کودکان کمک می‌کند. این بازی را میتوانید با تمام اعضای خانواده انجام دهید.
بازی هم به این صورت انجام می‌شود که چند کلمه به کودک می‌دهید و از او می‌خواهید که تمامی این کلمات را در داستانی کوتاه بگنجاند و برای شما تعریف کند.
-
تعریف داستان
تعریف داستان برای کودکان نیز یکی دیگر از راه‌های سرگرم‌کننده است که توسط آن میتوانید به تقویت مهارتهای مختلف فرزند خود کمک کنید. بعد از اینکه داستانی را برای کودک خود تعریف کردید، از او بخواهید تا خلاصه‌ای از آن را برای شما دوباره تعریف کند. با انجام این کار علاوه بر تقویت مهارتهای شنیداری، میتوانید دقت و تمرکز کودک را نیز افزایش دهید.
بچه‌های 6 تا 12 سال برای انجام این بازی بسیار مناسب هستند. با استفاده از داستان‌ها نیز میتوانید تجربیات و آموزش‌های مختلفی را به کودک خود انتقال دهید. قصه‌گویی مازاد بر این موارد، فواید دیگری نیز دارد که در مقاله‌ای جداگانه به آنها خواهیم پرداخت. همانطور که می‌دانید برای تعریف داشتن مهارت کلامی خوب یکی از مهم‌ترین پارامترهاست. در مقاله تقویت مهارتهای کلامی کودکان میتوانید با راهکارهای مفید آن آشنا شوید.
-
بازیهای تقویت حافظه
رشد مغز به رشد حافظه نیز کمک می‌کند و حافظه را می‌توان به شیوه‌ای سرگرم‌کننده و با استفاده از بازیهای فکری ارتقا داد. بازیهای تقویت حافظه به رشد مغز کودک، بهبود تمرکز، افزایش مهارتهای شناختی، آموزش حافظه دیداری، تقویت تمرکز و توجه کمک می‌کنند.
انواع مختلفی از بازیهای حافظه وجود دارد که میتوانید در خانه بازی کنید: فعالیت تطبیقی ساده (بازیهای مربوط به تطابق‌پذیری) برای کودکان در سنین کم، با ایجاد تغییرات در این بازی‌ها میتوانید پیچیدگی آنها را افزایش دهید تا برای کودکانی که سن بیشتری دارند هم مناسب شوند.
یک نوع از بازیهای تقویت حافظه، نشان دادن عکسی از زمان گذشته به کودک و یادآوری و مرور خاطرات در آن عکس توسط کودک است. همچنین میتوانید از کودک خود بخواهید خاطره‌ای را برای شما تعریف کند تا به این شکل مهارتهای مرتبط با این نوع بازی‌ها بهبود یابند.
بازی دیگری که در این زمینه وجود دارد، بازی با کلمات و جمله سازی است. به این صورت که شما کلمه‌ای می‌گویید، فرزند شما کلمه‌ای که گفتید را تکرار و کلمه‌ی جدیدی به آن اضافه می‌کند. همین روند را ادامه می‌دهید تا جایی که یک نفر نتواند تمام کلمات را به خاطر بیاورد.
-
بازی و ریاضی
یکی دیگر از انواع بازیهای فکری که به خلاقیت و هوش ریاضی و محاسبات کودکان کمک می‌کند، بازی و ریاضی است. اغلب از این نوع بازی‌ها برای آموزش ریاضی و جذاب کردن این درس، استفاده می‌کنند. اما در کل مهارتهای بچه‌ها، به خصوص مهارتهای محاسباتی مثل جمع و تفریق و ضرب و غیره را به خوبی بهبود می‌دهد. همچنین از بازیهای موبایلی که به تقویت این مهارت‌ها در کودک می‌پردازند استفاده کنید.
کلام آخر
بازیهای فکری برای تقویت مهارتهای مختلف در کودکان و افزایش هوش و خلاقیت آنها بسیار مفید هستند. به علاوه باعث سرگرمی کودکان و دوری از سرگرمی‌ها و بازیهای بی‌هدف در کودکان نیز می‌شوند. در این مقاله سعی کردیم تا بازیهای فکری مختلفی برای تقویت مهارتهای متنوعی به شما معرفی کنیم. اگر بازی دیگری می‌شناسید که می‌تواند این لیست را کامل‌تر کند، حتما در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
[…] فکری برای تقویت هوش هیجانی کودک را در این مقاله […]