حافظه شنیداری کودکان

مهارت‌ شنیداری ، جزو مهم‌ترین مهارت‌هایی هستند که باید در کودکان تقویت شوند. قبلا در مقاله‌ای به بررسی انواع مهارت‌های شنیداری کودکان پرداخته‌ایم که از اینجـــــــــا می‌توانید آن را ببینید. در میان انواع مهارت شنیداری کودک، حافظه شنیداری یکی از اعضای اصلی این گروه است که کمتر مورد توجه قرار می‌گیرد.

کودکانی که از حافظه شنیداری (که به آن حافظه کلامی نیز می‌گویند) خوبی برخوردار نیستند، در زمان تحصیل و مدرسه با مشکل مواجه می‌شوند. اغلب کودکان دارای حافظه کلامی ضعیف، در املا و نوشتن کلمات ضعیف هستند. چون که به درستی نمی‌توانند کلماتی که می‌شنوند را به خاطر بسپارند و بعد به کاغذ منتقل کنند. همین دلیل کافیست تا بچه‌ها بعد از گذشت مدت کوتاهی، از درس خواندن زده شوند و علاقه‌ای به درس و مشق نداشته باشند. پس اگر کودکتان خوب یاد نمی‌گیرد و در املا و نوشتن تکالیف ضعیف عمل می‌کند، ممکن است حافظه شنیداری خوبی نداشته باشد. اگر فرزند شما هم مانند دیگر کودکان دوست دارد تا مدام بازی کند؛ باید سعی کنید در قالب بازی مفاهیم را به او آموزش دهید. در ادامه با نورولند همراه باشید تا به شما نحوه تقویت حافظه شنیداری با بازی را آموزش دهیم.

حافظه شنیداری کودکان چیست؟

حافظه شنیداری شامل توانایی به خاطر سپردن بلند مدت یا کوتاه مدتِ کلام و اصواتی است که می‌شنویم. کودکان دارای ضعف حافظه شنوایی در به خاطر سپردن شنیده‌های از جمله شعر، اعداد، داستان‌ها و غیره دچار مشکل هستند. افراد دارای حافظه شنیداری ضعیف، قادر به برقرار کردن ارتباط کلامی مناسب با دیگران نیستند و به همین دلیل است که به این نوع از حافظه، حافظه کلامی نیز می‌گویند.

چند مثال ساده برای حافظه شنیداری:
حافظه شنوایی توانایی یادآوری شنیده ها پس از مدتی است و شامل حافظه کوتاه مدت و بلند مدت می شود. مشکلات مرتبط با حافظه شنوایی ممکن است شامل به خاطر سپردن نام افراد، به خاطر سپردن شماره تلفن، پیروی از دستورالعمل های چند مرحله ای و یادآوری داستان ها یا آهنگ ها باشد.

حافظه شنیداری در واقع توانایی به خاطر سپردن و بازخوانی اطلاعات شنیداری است. در کودکان، این نوع حافظه بسیار مهم است زیرا بسیاری از فرایندهای آموزشی و یادگیری، بر اساس اطلاعات شنیداری است.

چگونه حافظه شنیداری کودکان را تقویت کنیم؟

علل ضعف حافظه شنیداری کودکان ممکن است شامل عوامل ژنتیکی، مشکلات توجه و تمرکز، اختلالات یادگیری، استرس و اضطراب، بیماری‌های مغزی و غیره باشد.
برای تقویت حافظه شنیداری روش‌های مختلفی وجود دارد. برخی از راهکارهای تقویت حافظه شنیداری کودکان شامل گوش دادن به آهنگ، گوش دادن به داستان های صوتی، بازی های حافظه، تمرین حفظ اعداد و کلمات، تمرین تشخیص صدا و غیره هستند. همچنین، تغذیه سالم، استراحت کافی، ورزش و فعالیت های بدنی نیز به تقویت حافظه شنیداری کودکان کمک می‌کند.

اما ساده‌ترین و بهترین روش برای انجام این کار، انجام بازی‌های مرتبط برای تقویت این مهارت است. بچه‌ها به دلیل اینکه از بازی‌کردن لذت می‌برند، به راحتی می‌توان مفاهیم آموزشی را در این قالب به آن‌ها آموخت. بازی هدفمند باعث می‌شود تا کودک شما در کنار سرگرمی، بتواند مهارت‌های خود را تقویت کند.

در ادامه به شما تعدادی بازی مرتبط با این مهارت معرفی خواهیم کرد تا بتوانید کودکان خود را از لحاظ حافظه شنیداری تقویت کنید. همچنین توصیه می‌کنیم اگر برای تقویت حافظه دیداری و شنیداری کودکتان قصد دارید بازی‌های بیشتری را بیاموزید حتما به مقاله مربوطه که به آن لینک داده شده است مراجعه کنید.

17 بازی برای تقویت حافظه شنیداری کودکان

1. بازی خرید از فروشگاه

برای انجام این بازی کافیست تا هر روز 6 جسم متفاوت را در جلوی کودک خود قرار دهید، بعد با صدا کردن اسم هر جسم از کودک خود بخواهید که آن را انتخاب کند و در سبد خود بیاندازد. در روزهای اولی که این بازی را انجام می‌دهید، همین قدر ساده شروع کنید. بعد از گذشت چند روز برای جذاب‌تر کردن بازی، اجسام را جلوی کودک خود قرار ندهید و در جایی مشخص بگذارید تا کودک شما برود و آن را از آنجا بردارد.

در مرحله‌ی پپیشرفته‌تر این بازی، می‌توانید با وسایلی که داخل خانه جای مشخصی دارند، این بازی را انجام دهید. مثلا از او بخواهید خمیر دندان را به سبد محصولات خود اضافه کند. برای این کار کودک شما باید به جای مشخصی از خانه برود و این محصول را پیدا کند. یا از او بخواهید که جوراب خریداری کند تا او به اتاق خواب برود و از کشوی لباس‌های خود جوراب را انتخاب کند.

این بازی به کودکان کمک می‌کند تا بعد از نام‌ بردن اسم محصول توسط شما، آن را به خاطر بسپارند و برای خرید آن اقدام کنند. همین کار تاثیر مثبتی بر حافظه شنیداری کودک شما خواهد داشت و به او کمک می‌کند اقداماتی که برای آن محصول انجام داده است را به خاظر بسپارد.

2. یک مرغ دارم روزی 5 تا تخم می‌گذارد

همه‌ی ما این بازی معروف و نوستالژی را حداقل یکبار در زندگی خود انجام دادیم بدون اینکه تاثیر آن را بدانیم. بازی به این صورت است که شما با گفتن این جمله شروع‌کننده مکالمه هستید: «یک مرغ دارم، روزی دو تا تخم می‌گذارد» در پاسخ به شما کودکتان باید از شما سوال کند: «چرا دوتا؟»، سپس شما در پاسخ او می‌گویید: «پس چندتا»، و کودک شما باید یک عدد دیگر بگوید و دوباره این سوالات تکرار می‌شوند.

حالا سوال اینجاست که تقویت حافظه شنیداری در کدام بخش اتفاق می‌افتد؟ کودک شما در حین بازی باید یادش بماند که شما چه عددی را گفتید، تا بتواند از شما سوال کند و همین موضوع باعث می‌شود که حافظه شنیداری او به خوبی تقویت شود.

3. بازی با نام‌ها

در این بازی یک نام را می‌گویید و بعد از آن شروع به تعریف کردن یک خاطره کوتاه می‌کنید تا حواسِ نفرِ بعدی از اسمی که گفتید پرت شود. نفر بعدی باید حرف انتهایی اسمی که گفتید را به خاطر سپرده باشد و حالا اسمی را بگوید که با آن حرف “آغاز” شود. برای مثال شما می‌گوئید “سامیار” و بعد بلافاصله شروع می‌کنید به گفتن چند جمله یا داستان تا حواسِ کودک را پرت کنید. حالا که نوبت کودک می‌شود؛ با توجه به اینکه حرف انتهایی اسمی که گفتید “ر” است کودک باید اسمی مثل “رعنا یا هرچیزی که ابتدای آن “ر” داشته باشد را بگوید. برای بالا بردن چالش بازی می‌توانید مطالبی که بعد از ذکر نام می‌گویید مرتبط با اسم باشد که حواس کودک را بیشتر پرت کرده و بخاطرسپاری نام را برای او سخت‌تر کند. لازم به ذکر است که اگر این بازی را بلافاصله با گفتن نام‌ها ادامه دهید و مطلبی را پرت کردن حواس کودک اضافه نکنید بازی تبدیل به یک بازی تقویت توجه شنیداری می‌شود. می‌توانید برای مشاهده بازی‌های بیشتر برای تقویت توجه و تمرکز کودک به مقاله مربوطه مراجعه کنید.

4.  1، 2، 3، 4، هپ

یکی دیگر از سرگرمی‌هایی که معمولا بچه‌ها در مدرسه انجام می‌دادند همین بازی “هپ” بود. این بازی به این صورت است که اعدادی که مضرب 5 هستند را باید با اسم هپ صدا کرد. این بازی علاوه بر تقویت شمارش اعداد و یادگیری مضارب اعداد مختلف، به حافظه شنیداری هم کمک می‌کند. چون باید کودک یادش بماند که چه اعدادی گفته شده و در زمان نوبت خود، اگر عددی شرایط لازم را داشت، هپ بگوید.

همچنین می‌توانید برای آموختن مهارت‌های ریاضی با بازی به مقاله « بازی ریاضی » مراجعه کنید.

5. جمله سازی

یکی دیگر از بازی‌های مرتبط با مهارت شنیداری بازی جمله سازی است. این بازی به این شکل انجام می‌شود که شما یک کلمه را می‌گویید، مثلا کلمه «نورولند» در ادامه کودک شما باید کلمه شما را به همراه کلمه‌ی جدیدی که خود به آن اضافه می‌کند، تکرار کند. مثلا بگوید «نورولند خیلی» سپس نوبت شماست که کار مشابه را انجام دهید و یک کلمه جدید اضافه کنید. بازی همینطور ادامه پیدا می‌کند تا جمله تکمیل شود و در هر نوبت باید بتوانید تمام کلمات قبلی را مرور کنید. همین امر باعث می‌شود تا حافظه‌ی شنیداری شما درگیر و در نهایت تقویت شود.

6. بازی نورولند

نورولند یک بازی موبایلی تقویتی است که به پرورش مهارت‌هایی از جمله حافظه، توجه، تمرکز و دقت کودکان 3تا7 ساله کمک می‌کند. برای دانلود بازی نورولند کافیست بر روی لینک دانلود کلیک کنید. 

7. یادآوری بخشی از داستان‌ها

از قصه گفتن برای کودکان خود غافل نشوید که مزایای بسیار زیادی دارد و به تقویت مهارت‌های مختلف کودکان کمک می‌کند. یکی از کارهایی که می‌توان برای تقویت حافظه شنیداری انجام داد، استفاده از همین قصه‌هاست. کافیست که روز بعد یا چند روز بعد از کودک خود بخواهید تا خلاصه یا بخشی از داستان را برای شما تعریف کند. این کار باعث می‌شود که مهارت‌های شنیداری کودک شما و به خصوص حافظه آن تقویت شود. پیشنهاد می‌کنیم برای اینکه راهکارهای بیشتری را در این مورد و موارد مشابه بیاموزید حتما از مطالب مفید اینستاگرام نورولند استفاده کنید.

8. به خاطر بسپار

اگر به فروشگاه رفتید، می‌توانید در حین خرید کودک خود را سرگرم و مهارت‌های شنیداری او را تقویت کنید. در هنگام خرید می‌توانید از کودک خود بخواهید تا جزئیاتی را به خاطر بسپارد و هنگامی که به خانه رفتید، از او بخواهید چیزهایی که به خاطر سپرده است را بیان کند.

یک روش دیگری که می‌توانید این بازی را انجام دهید، به این صورت است که اعداد، رنگ‌ها و اسامی حیوانات مختلف را بیان کنید و دقایقی بعد از کودک خود سوال کنید. با همین بازی ساده هم می‌توانید مهارت حافظه شنیداری کودکتان را از این رو به آن رو کنید.

9. پیام رسانی

یکی از ساده‌ترین بازی‌هایی که برای تقویت حافظه شنیداری وجود دارد و بسیاری از ما بدون اینکه بدانیم، آن را انجام می‌دهیم، رساندن پیام است. از کودک خود بخواهید که به دیگر اعضای خانواده پیام شما را برساند. مثلا به او بگویید که به پدرش خبر دهد که شام آماده است، یا به خواهر یا برادرش اطلاع دهد که برای انجام کارها به کمک شما بیایند. این کار باعث می‌شود که کودک شما احساس مهم بودن داشته باشد. به همین خاطر سعی می‌کند تا پیام شما را خوب و دقیق به خاطر بسپارد و همین کمک زیادی به تقویت این مهارت می‌کند. برای بالا بردن چالش این بازی پیشنهاد می‌کنیم اگر تعداد اعضای خانواده شما بیشتر از 3 نفر است، یا زمانی که در مهمانی هستید؛ پیام‌های بیشتری را به صورت همزمان به کودک بگویید و از او بخواهید که هر پیام را به فرد خاصی برساند. مثلا بگویید ” به بابا بگو برای کمک به من از میهمان‌ها پذیرایی کند
به خواهرت بگو سفره را پهن کند. به خاله بگو لیوان‌ها را جمع کند و …” در نهایت بررسی کنید که کودک چه تعداد پیام را به درستی به افراد رسانده است. اگر این کار را کاملا درست انجام داده باشد؛ می‌توانید در مراحلِ بعدی تعداد پیام‌ها را افزایش دهید و حتی دو یا چند پیام به هر فرد اختصاص دهید.

10. بازی حدس صدا

کودکان باید صدای یک شیء را بشنوند و سعی کنند شیء مربوطه را حدس بزنند. برای این بازی می‌توانید از اشیاء مختلفی مانند صدای باران، صدای خودرو، صدای پرنده و غیره استفاده کنید.

11. بازی تلفظی

یک کلمه به کودک داده می‌شود و او باید با تغییر حروف کلمه، کلمه جدیدی را بسازد. برای مثال، اگر کلمه “ماشین” باشد، کودک می‌تواند کلمه “شانم” را بسازد.

12. بازی حفظ داستان

در این بازی، یک داستان کوتاه به کودکان گفته می‌شود و آنها باید جزئیات داستان را به خاطر بسپارند و به سوالات مربوط به داستان پاسخ دهند.

13. بازی حافظه قرائتی

یک متن به کودک داده می‌شود و او باید بعد از خواندن آن، جزئیات مختلفی از جملات را به خاطر بسپارد و به سوالات مربوط به متن پاسخ دهد.

14. بازی موسیقی

در این بازی، کودکان به موسیقی گوش می‌دهند و سعی می‌کنند به تفکرات مختلف مرتبط با موسیقی توجه کنند، مانند تغییر آهنگ، تغییر فاصله بین نت‌ها و غیره.

15. بازی تشخیص صدا

کودکان باید صدای یک شیء را تشخیص داده و آن را با نام درست به خاطر بسپارند. مانند صدای خرگوش، صدای سگ، صدای ماشین و غیره.

16. بازی با تعداد

یک دنباله از اعداد به کودک داده می‌شود و او باید آن را به ترتیب به خاطر بسپارد و به سوالات مربوط به دنباله اعداد پاسخ دهد.

17. بازی تقویت مهارت گفتاری

در این بازی، کودکان باید سعی کنند جملات را با سرعت بالا و به طور صحیح تکرار کنند. برای این بازی، می‌توانید از جملات پرکاربرد مانند “سلام چطوری” و “مرسی خداحافظ” استفاده کنید.

پرسش و پاسخ

کلام آخر 

حافظه شنیداری کودکان بسیار مهم است و برای موفقیت تحصیلی و شغلی آنها در آینده بسیار تاثیرگذار است. با استفاده از راهکارهای مناسب، می‌توان بهبود حافظه شنیداری کودکان را افزایش داد و آنها را برای یادگیری بهتر و موفقیت در آینده آماده کرد.
در این مقاله سعی کردیم تا به شما بازی‌های مختلفی را برای تقویت حافظه شنیداری کودک خود معرفی کنیم و به طور کلی توضیحی درباره این مسئله به شما دهیم. علاوه بر این بازی‌ها مفتخریم تا بازی موبایلی نورولند را نیز به شما معرفی کنیم که به تقویت مهارت‌های مختلفی مثل مهارت شنیداری در کودکان میپردازد. امیدواریم که این مطلب مورد پسند شما واقع شده باشد و خوشحال می‌شویم اگر نظرات و سوالات خود را با ما در میان بگذارید تا برای تهیه محتوای مناسب برای شما بهتر عمل کنیم.