تقویت دست‌ ورزی کودک در خانه

تقویت دست ورزی کودک، مهارت استفاده او از دستانش در شرایط مختلفی مانند گرفتن مداد، بستن دکمه لباس یا بند کفش است. تقویت دست ورزی به دلیل اهمیتی که در مهارت‌های متفاوتی مثل نقاشی کشیدن و نوشتن دارد؛ یکی از مهم‌ترین مهارت‌های پایه‌ای است که باید در کودکان تقویت شود.

از طرفی باید بدانیم که بازی‌های کودکانه ابزاری مفید و بستری مناسب برای تقویت انواع توانایی‌ها در کودکان هستند. بعضی از توانایی‌ها به دلیل نقشی که در یادگیری دیگر مهارت‌ها دارند جزو مهارت‌های پایه‌ای محسوب می‌شوند و از این نظر، تقویت و توجه به آن‌ها بسیار حائز اهمیت است.

بازی‌های هدفمند برای کودکان و حتی انجام هر کار ساده‌ای مثلِ فشردنِ خمیر بازی در دست و یا بستنِ دکمه‌ی لباس می‌تواند تمرینی مفید برای تقویت دست ورزی در کودکان محسوب شود. همچنین بازی‌های موبایلی‌ای که در آن کودک برای انجام بازی نیاز به انجام حرکات زیادی بر روی صفحه موبایل با انگشتان خود داشته باشد برای تقویت دست‌ورزی مناسب هستند. از نمونه این بازی‌ها می‌توان بازی موبایلی نورولند را نام برد که از این لینک قابل دانلود است.

در مقاله قبلی نورولند به تعریف مهارت دست ورزی و روش‌هایی برای تقویت آن پرداختیم. در این مقاله از وبسایت نورولند با ما همراه باشید تا بازی‌های مفیدی برای تقویت مهارت دست‌ ورزی کودک خود بیاموزید.

20 بازی برای تقویت دست‌ ورزی کودکان

تعداد زیادی بازی مهارت دست ورزی کودک وجود دارند که به دلیل اهمیت این مهارت، در این مقاله به 20 بازی از بهترین بازی‌های تقویت دست ورزی کودک اشاره خواهیم داشت.

1.تیله بازی تقویتی

برای انجام اولین بازی تقویت دست ورزی، به چند تیله و یک صفحه مقوا نیاز داریم. به وسیله‌ی یک مداد روی صفحه مقوایی چند سوراخ یا یک مسیر مارپیچ ماز مانند ایجاد کنید. تیله‌ها را روی سطح درست شده قرار دهید و از کودک بخواهید با دست‌هاییش طوری صفحه را در دست بگیرد و آن را تکان دهد که تیله‌ها در سوراخ بیفتند یا در مسیر هدف هدایت شوند.

2.ماز تقویت دست ورزی

در دومین بازی تقویت دست ورزی کودک به یک درب بطری، یک قلم و کاغذ یا نخ و میز نیاز داریم. به وسیله‌ی قلم بر روی صفحه‌ی کاغذ مسیرهایی با پیچ و خم زیاد رسم کنید (یا به وسیله‌ی نخ روی میز یا هر سطح دیگری این مسیرها را ایجاد کنید) و از کودک بخواهید وسیله‌ای مثلِ دربِ بطری را به کمک انگشتانش و با عبور از روی خطوط ایجاد شده به طور پیوسته؛ به مقصدی که مشخص کرده‌اید هدایت کند. این تمرین نیز مانند تمرین قبلی با ایجاد تحرک در دست کودک موجب دست ورزی او می‌شود.

3.کار با قیچی

کار با قیچی بازی مهارت دست ورزی بعدی است که به تقویت دست ورزی کودک کمک می‌کند. اشکالی را بر روی کاغذ یا مقوا رسم کنید و از کودک بخواهید به کمک قیچی مناسب آن‌ها را ببرد. (ترجیحا خطوط را با پیچ و خم زیاد رسم کنید)

سعی کنید با تهیه قیچی‌های کم خطر و مراقبت از کودک؛ او را تشویق به ایجاد برش‌هایی روی کاغذ کنید. می‌توانید برای موارد پیچیده‌تر خمیدگی و اشکالی را روی کاغذ بکشید و از کودک بخواهید روی آن خطوط برش ایجاد کند.

در نهایت، سعی کنید در طول روز به دنبال فرصت‌هایی باشید که کودک بتواند وسایل کوچک را دستکاری کند. با دست و انگشتان خود فشار دهد، بکشد و حرکات کوچکی را انجام دهد. به یاد داشته باشید که آگاهی از این فرصت‌ها اولین قدم برای کمک به فرزندتان در ایجاد مهارت های حرکتی است.

4.خمیر بازی هدفمند

استفاده از گل‌ها و خمیرهای بازی از دیگر روش‌های تقویت دست کودک است. اشکال ساده‌ی مختلفی را به کودک نشان داده و از او بخواید به وسیله‌ی خمیر بازی یا گِل سفال آن اشکال را بسازد.

5.آزمایش علمی برای تقویت دست ورزی

در تمرین بازی مهارت دست ورزی بعدی، به دو لیوان و یک سرنگ احتیاج داریم. لیوان‌ها که یکی از آن‌ها خالی و دیگری پر از آب (یا یک آبمیوه رنگی مناسب برای کودک) است و سرنگ را به کودک بدهید. از او بخواهید به وسیله‌ی سرنگ مایع را از لیوان پر به لیوان خالی انتقال دهد. (می‌توانید تعداد لیوان‌ها را افزایش دهید)

برای جذاب‌‌تر و آموزنده‌تر شدن این تمرین می‌توانید مانند ویدیوی زیر از چند مایع استفاده کرده و به وسیله همین تمرین، اعداد را به کودک آموزش دهید.

پیشنهاد می‌کنیم برای دیدن تمرینات ساده آموزشی مشابه این تمرین به صفحه اینستاگرام نورولند سر بزنید.

6.بازی دست ورزی با مداد

در این بازی با استفاده از چند ظرف یکبار مصرف دست ورزی کودک را تقویت خواهیم کرد. پشت ظروف یک بار مصرف سلولزی حروف یا اشکالی را بکشید و از کودک بخواهید به کمک نوک مداد دورتادور شکل را سوراخ‌های منظمی ایجاد کند.

7.نی بازی

برای تمرین هفتم به یک کاغذ، چند مدادرنگی و چند نی رنگی نیاز داریم. با مداد رنگی مختلف خطوط منحنی مختلفی رسم کنید (بخشی از خطوط به رنگ قرمز، تکه‌ای سبز و…باشد) و با یک مداد بر روی مسیر تهیه شده سوراخ‌هایی ایجاد کنید. تعدادی نی هم‌رنگ خطوط به کودک بدهید و از او بخواهید سوراخ‌های هر مسیر را با نی‌های همرنگ پر کند.

8.دست ورزی با طناب و بند کفش

از آنجاکه بستن بند کفش یکی از تمرینات کاربردی تقویت دست ورزی است؛ در این تمرین می‌خواهیم بندکفش بستن را با کودک تمرین کنیم. برای این کار چند سوراخ مانند سوراخ‌های روی کفش روی یک تکه کارتن ایجاد کنید. سپس از کودک بخواهید تا با استفاده از یک بند کفش آن‌ها را به هم وصل کند.

9.بازی با گیره کاغذ

بازی با گیره لباس از دیگر روش‌های ساده برای دست ورزی کودک است. تعدادی شی ریز مثلِ لوبیا، تکه‌های پنبه یا خرده‌ مقوا را در ظرفی قرار داده و از کودک بخواهید به کمک گیره‌ی لباس آن‌ها را در به ظرف دیگری انتقال دهد.

10. بستن دکمه و زیپ برای دست ورزی کودک

از دیگر کارهایی که به تقویت دست ورزی کودک کمک می‌کند؛ باز کردن و بستن زیپ و دکمه لباس است. برای این تمرین چند لباس مقابل خودتان و کودک قرار داده و مسابقه را شروع کنید! در مدت یک دقیقه هرکس تعداد بیشتری زیپ یا دکمه باز و بسته کرد؛ برنده است.

11.بازی تقویت دست ورزی کودک با وسایل دور ریختنی

برای اجرای تمرین آخر یک رول خالی دستمال کاغذی را مانند ویدیو تکه تکه کرده و با مداد رنگی تکه‌ها را به رنگ‌های مختلفی درآورید. حالا از مداد های رنگی به عنوان ستون استفاده کرده و کودک بخواهید تا هر حلقه دستمال کاغذی را از مداد هم رنگ خود رد کند.

12. جمع‌آوری دانه‌های ریز با انگشت

انواع دانه‌ها مثل عدس یا اشیا ریز را در ظرفی قرار دهید. با مراقبت کامل؛ از کودک بخواهید دانه‌ها را یک به یک برداشته و به ظرف دیگری انتقال دهد. این فعالیت یک پیش‌زمینه‌ی لازم برای نگه داشتن مداد در دست است.

این بازی را می‌توانید با قاشق هم مانند ویدیوی زیر اجرا کنید:

13. اوریگامی

یکی از سرگرمی‌های آسان و جالب که به تقویت دست‌ ورزی کودک نیز کمک می‌کند اوریگامی است. برای انجام این فعالیت جذاب فقط به کاغذ احتیاج دارید. ما در نورولند آموزش‌های فراوانی برای ساخت انواع اوریگامی ساده و زیبا ارائه کرده‌ایم.

14. رنگ آمیزی

اگر فرزندتان به رنگ‌آمیزی علاقه نشان می‌دهد از این فرصت استفاده کنید. سعی کنید حتما مدادرنگی‌های کوچکی تهیه کنید که متناسب با دستان کوچک او باشد. کودک را آزاد بگذارید تا هر چه که مایل است را بر روی کاغذ بکشید. حتی خط خطی کند.

15. نقاشی با انگشت

علاوه بر نقاشی با مداد رنگی به عنوان یک بازی مهارت دست ورزی حتما اجازه‌ی نقاشی با انگشت را هم به کودک خود بدهید. شما می‌توانید روش‌های آموزش نقاشی کودک را در مقاله لینک شده ببینید. 

16. چرخاندن دست

فعالیت‌هایی مثل چرخاندن فرمان با دست بسیار برای تقویت مهارت دست ورزی کودک و حرکت دست او مفید است.
برای این هدف؛ می‌توانید با یک قطعه کارتن یک ماز درست کنید. سپس با قرار دادن یک تیله روی آن از کودک بخواهید با حرکت دادن کارتن تیله را به مقصد برساند.
ویدئوی زیر نمونه‌ای از این بازی جالب را نشان می‌دهد.

17. حل معماهای پازلی

پازل‌های ساده می‌تواند به عنوان یک بازی مهارت دست ورزی کودک، به تقویت این مهارت در او کمک کند تا در مورد دستکاری اشیاء از طریق چرخاندن و  قرار دادن قطعات آگاهی کسب کند.

18. انجام فعالیت‌های دو دستی

هر فعالیتی که کودک شما را به هماهنگی هر دو دست تشویق کند ابزاری عالی برای تقویت دست ورزی است. به عنوان مثال استفاده از خمیر بازی و غلتاندن آن روی یک سطح صاف و ساخت یک مار بلند؛ می‌تواند فعالیت مناسبی برای این کار باشد. استفاده از فوم و تولید کف و بازی با آن نیز برای کودکان جذاب خواهد بود.

به عنوان مثالی دیگر؛ می‎توانید با قرار دادن دستان خود بر روی یک سطح صاف و حرکت آن‌ها کودک را تشویق به تقلید از خود کنید. این فعالیت را همانند یک بازی مهارت دست ورزی جذاب انجام دهید. در ویدئوی زیر، این فعالیت را مشاهده می‌کنید.

19.  بازی تقویت دست‌ ورزی با دکمه و بند کفش

فشار دادن دکمه، باز و بسته کردن زیپ و دکمه لباس، باز و بسته کردن بند کفش و گره زدن به تقویت مهارت ‌های دستی کودکان کمک زیادی می‌کند.

20. بازی تقویت دست‌ ورزی با کش و نخ

یکی دیگر از فعالیت‌های جالب و مفید برای تقویت مهارت های دستی کودکان بازی با نخ و کش با انگشتان است. یک تکه کش یا نخِ گره زده را به کودک بدهید و از او بخواهید با چرخاندن آن در بین انگشتان خود سعی کند اشکال جالبی را درست کند.
ویدئوی زیر نمونه‌ای از انجام این بازی را نشان می‎‌دهد.

جمع بندی

همانطور که در ابتدای مقاله و در مقاله مهارت دستی گفتیم که مهارت‌ دست ورزی از مهارت‌های پایه است که به راحتی با بازی قابل تقویت می‌باشد. بازی با لگو (بلوک‌های ساختمانی اسباب بازی)، تفنگ آب‌پاش، اوریگامی، نقاشی و رنگ‌آمیزی به وسیله‌ی ابزار مختلف مثل مداد، قلم‌مو و رنگ انگشتی بر روی سطوح مختلف از دیگر بازی‌‌های مناسب برای تقویت دست ورزی کودک است که به سادگی در خانه قابل اجرا هستند. شما چطور در خانه به تقویت دست ورزی کودک خود کمک می‌کنید؟

پرسش و پاسخ

منابع:
منبع این مقاله، سه وبسایت  understood ،  inspiro و  آرتیکالا است.