تاثیرات مهاجرت بر کودک
همانطور که می‌دانید، کشور ما این روزها با موج عظیمی از مهاجرت روبرو شده است. مهاجرت ارتباط مستقیمی با ساختار اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی جوامع دارد. باید دانست که این پدیده در تمام دوره‌های تاریخ بشر وجود داشته است. پس مهاجرت یک اتفاق همیشگی هست و به امید داشتن زندگی بهتر انجام می‌شود. اما باید دانست که اگر در خانوادهی مهاجر کودکی هم حضور داشته باشد و فرایند مهاجرت به درستی مدیریت نشود؛ این کودک مهاجر بیشترین آسیب‌ها را خواهد دید. اما چرا؟
از آنجا که کودکان از جمله تاثیرپذیرترین گروه‌های جامعه هستند؛ در عصر حاضر و با افزایش تعداد مهاجرت‌ها، توجه جنبش‌های مهاجرتی جهان را به خود جلب کرده‌اند. و طی تحقیقات مشخص شده است که با توجه به وابستگی کودک به والدین و ناتوانی آن‌ها در محافظت از خود، روح کودک در طول مهاجرت آسیب زیادی می‌بیند. اما چطور تاثیرات مهاجرت بر کودک را کاهش دهیم؟
اما با مدیریت صحیح فرایند مهاجرت به همراه خانواده، این آسیب‌های وارده به کودکان قابل کنترل خواهد بود. در این مقاله نورولند به کمک محتوای مفید این مقاله؛ مطالبی را برای شما فراهم کرده تا با تاثیر مهاجرت بر کودک و روش‌های پیشگیری از آسیب دیدن کودک از مهاجرت بیشتر آشنا شوید. پس تا پایان این مقاله با ما همراه شوید. همچنین توصیه می‌کنیم حتما به صفحه اینستاگرام نورولند بپیوندید تا علاوه بر این نکات بتوانید خیلی راحت‌تر؛ هر روزه راهکاری مفید تربیت کودک سالم و باهوش را دریافت کنید.
تاثیرات مهاجرت بر کودک چگونه است؟
داشتن اندکی اضطراب طی پروسه‌ی مهاجرت کاملا طبیعی است. اما برخی از رفتارها و اتفاقات موجب افزایش اضطراب کودک و آسیب دیدن او طی این پروسه می‌شود. این اضطراب ممکن است در شهر یا کشور مقصد هم ادامه یابد و منجر به مشکلات خانوادگی در خانواده مهاجر شود. در ادامه به دلایل آسیب کودک مهاجر می‌پردازیم.
کودک از مهاجرت آسیب می‌بیند چون…
1. نمی‌داند چه اتفاقی در حال رخ دادن است.
مهاجرت نه تنها یک جابجایی در مکان زندگی، بلکه یک فرآیند تغییر اجتماعی-فرهنگی است. مهاجران ممکن است به ویژه در حین جابه‌‍‌جایی در زندگی اجتماعی خود با مشکلاتی مواجه شوند و متعاقباً دچار آسیب‌های روانی شوند. در میان افراد خانوادهی مهاجر، کودکان در موقعیت بسیار خطرناک‌تری نسبت به بزرگسالان قرار می‌گیرند، زیرا وقتی کودکی با خانواده یا تنهایی در معرض سفر مهاجرتی قرار می‌گیرد؛ با توجه به اینکه کودک هنوز به بلوغ تصمیم‌گیری نرسیده، نظر او تاثیر زیادی در اتخاذ تصمیم نداشته است. و بعضا دیده می‌شود که کودک بدون اینکه بداند چه اتفاقی در حال رخ دادن است؛ مانند یک شی بی‌جان توسط والدین از مبدا به مقصد منتقل می‌شود! مقصدی که در آن کاملا غریبه است.
2. نظر کودک شنیده نمی‌شود.
همه‌ی ما انسان‌ها از تغییر می‌ترسیم. اما باید بدانید که وقتی شما یک کودک وابسته به محیط باشید، این ترس از تغییر بیشتر است. احتمالا اکثر بچه‌ها در نظر اول با شنیدن اسم مهاجرت مضطرب شده و نظرات منفی راجع به مهاجرت خواهند داشت. اگر والدین رفتار صحیحی را نسبت به این نظرات نشان دهند می‌توانند کودک را با پدیده‌ی مهاجرت روبرو کنند و موجب کاهش اضطراب او شوند. اما در صورتی که والدین در مقابل نظرات منفی و ترس کودک به درستی رفتار نکنند و کودک را مجبور به قبول کردن شرایط کنند؛ کودک دچار آسیب‌های جدی خواهد شد. پس به یاد داشته باشید که اگر به مهاجرت فکر می‌کنید، حتما ترس فرزند خود نسبت به این اتفاق را درک کنید و حرف‌های او را بشنوید.
3. والدین طی پروسه‌ی مهاجرت خیلی مشغول هستند.
مهاجرت پروسه‌ای زمان‌بر است. و احتمالا شما را با کارهای اداری خود حسابی مشغول خواهد کرد. اما اگر شما یک والد هستید باید بدانید که این مشغول بودن شما در روزهای آخر حضور در کشور یا روزهای ابتدایی حضور در شهر مبدا، ممکن است به کودک سیگنال‌هایی از فراموش شدن را بدهد. اگر شما زمان کافی را برای فرزندتان نداشته باشید، کودک حس تنهایی خواهد کرد و بیشتر به مراقبینی که حین انجام کارها، کودک را به آن‌ها می‌سپارید وابسته خواهد شد. این وابستگی در روزهای آخر موجب دشوارتر شدن پروسه‌ی مهاجرت برای کودک خواهد شد.
4. کودک در شهر یا کشور مقصد “تنها” است.
تنهایی سخت ترین قسمت مهاجرت است. فرقی ندارد که شما یک بزرگسال باشید یا یک کودک، تنهایی حسی است که می‌تواند باعث آزار همه‌ی ما شود. کودکان خصوصا در سنین بالاتر از دورشدن از دوست و اقوام خود می‌ترسند. به علاوه نداشتن هیچ دوستی در شهر جدید به این ترس دامن می‌زند. این ترس در صورت بیگانه بودن با فرهنگ و زبان کشور مقصد، تشدید خواهد شد. حضور در گروه هم سن‌ها برای کودکان بسیار مهم است؛ و کودک احتمالا تصور خواهد کرد که در شهر جدید یک بیگانه تلقی می‌شود و هم‌قطارهایش او را در جمع خود نخواهند پذیرفت.
چطور تاثیرات مهاجرت بر کودک را کنترل کنیم؟
تمام آسیب‌هایی که پیش‌تر گفتیم با درایت والدین قابل پیشگیری هستند. شما می‌توانید با استفاده از روش‌های زیر تا حد زیادی از تاثیر مهاجرت بر کودک خود جلوگیری کنید.
1. ارتباط احساسی موثر
نزدیک و همراه بودن شما با فرزندتان در تمام اتفاقات زندگی موثر است. مهاجرت هم از این قانون مستثنی نیست. اگر شما ارتباط خوبی با کودک بر قرار کنید طی کردن فرایند مهاجرت برای کودک آسان‌تر خواهد بود.
2. به اشتراک گذاشتن احساسات
درباره‌ی مهاجرت خود، دلایل آن، حس و تجربیاتی که خواهید داشت با کودک صحبت کنید. درباره‌ی روزهای خوب پس از مهاجرت رویاپردازی کنید و یادتان باشد که اگر قولی به کودک می‌دهید؛ حتما به آن عمل کنید تا تاثیرات مهاجرت بر کودک بیشتر نشود.
3. ساختن خاطرات خوب
به یادگار گذاشتن خاطرات خوب از روزهای قبل و بعد از مهاجرت در ذهن کودک، تاثیر زیادی بر مفرح شدن فرایند مهاجرت دارد. پس تلاش کنید تا در روزهای واپسین مهاجرت با کسانی که برای کودک ارزشمند هستند وقت بگذرانید و با گرفتن عکس‌ها و یادگاری‌ها، این روزها را مانا کنید. همچنین در روزهای اولیه‌ی پس از مهاجرت، به جای غصه خوردن و دلتنگ شدن، بهتر است زمان‌های خوب خانوادگی را با هم برنامه‌ریزی کنید.
4. توجه به سن و نیازهای فرزندان طی پروسه‌ی مهاجرت
اگر شما یا عزیزی در اطرافتان، قصد مهاجرت به همراه کودک را دارید خوب است تا حتما پیش از برنامه‌ریزی برای مهاجرت، شرایط و سن کودک را درنظر بگیرید. هرچه سن کودک حین مهاجرت کمتر باشد؛ خوگیری او به شهر مقصد ساده تر خواهد بود. همچنین بهتر است کشور یا شهری را انتخاب کنید که فرهنگ و اجتماع آن با روحیات کودک شما سازگارتر است. پاسخ دادن به سوالات زیر کمک زیادی به برنامه‌ریزی صحیح برای مهاجرت همراه با کودک می‌کند:
- جمعیت کودکان هم سن کودک شما در شهر مقصد زیاد است یا کم؟
- فرهنگ شهر مقصد چقدر با هنجارهای خانوادهی شما هم راستاست؟
- آیا شهر مقصد دارای امنیت کافی برای فرزند شما هست؟(خصوصا در مورد نوجوانان)
- یادگیری زبان کشور مقصد تقریبا چقدر وقت و انرژی می‌خواهد؟
- وضعیت مدارس کشور مقصد چگونه است؟
- درآمد خانوادهی شما در کشور مقصد از چه راهی تامین خواهد شد؟
- آیا درآمد شما به قدری خواهد بود که زندگی خوبی را داشته باشید؟
5. آماده کردن کودک پیش از مهاجرت
بهتر است قبل از مهاجرت کودک را برای زندگی کردن در شهر یا کشور مقصد آماده کنید. این آماده شدن شامل: یادگیری زبان، آشنایی با فرهنگ، تحقیق درباره‌ی شهر، تحقیق درباره‌ی محله‌ی انتخاب شده،تحقیق درباره‌ی مدارس محله و… خواهد بود.
6. تشویق کودک برای حضور در جامعه‌ی مقصد
اگر شما از قبل فعالیت‌های گروهی را برای کودک در نظر گرفته باشید؛ عادت کردن او به کشور مقصد راحت‌تر خواهد بود. این فعالیت‌ها می‌تواند شامل: رفتن به مدرسه، کلاس‌های گروهی، اردوها و… باشد.
7. داشتن تفریحات خانوادگی بعد از مهاجرت
هرچند ممکن است تا مدتی پس از مهاجرت، کارهای اداری زیادی برای انجام داشته باشید؛ اما بهتر است حتما زمانی را برای داشتن تفریحات خانوادگی تنظیم کنید تا کودک احساس تنهایی نکند.
8. عدم قطع ارتباط با کشور مبدا و فراموش نکردن زبان مبدا
مهاجرت از شهری که خاطرات زیادی در آن داریم و به جای گذاشتن عزیزانمان در این شهر، می‌تواند بسیار ناراحت کننده باشد. اما این حس که آن‌ها همانجایی که هستند خوشحال هستند؛ باعث دلگرمی خواهد بود. پس ارتباط تصویری و صوتی کودک را با اقوام و دوستانی که در کشور مبدا شما هستند، قطع نکنید. اجازه دهید کودک از احوال آن‌ها باخبر شود. به علاوه اگر به کشوری مهاجرت می‌کنید که از زبان مبدا استفاده نمی‌شود؛ حتما در منزل با کودک با آن زبان صحبت کنید که به فراموشی نرود. یکی از راه‌های عالی برای به خاطر سپاری و عدم فراموشی زبان فارسی در کودکان استفاده از بازی‌های موبایلی است که در هر کجا قابل استفاده است. بازی‌های بخش خواندن و نوشتن نورولند برای این منظور یک پینشهاد عالی است که از طریق این لینک قابل دانلود است.
سخن پایانی
قطعا همه‌ی مهاجرین به امید یک زندگی بهتر این کار را انجام می‌دهند؛ اما در صورتی که نتوانیم پروسه‌ی مهاجرت با کودک را به درستی مدیریت کنیم؛ می‌تواند به کابوسی بد تبدیل شود. روش‌های فوق، راهکارهایی برای مدیریت صحیح این فرایند بود که به افرادی که درحال مهاجرت هستند پیشنهاد می‌شود. در صورتی که در اطراف خود دوستی را می‌شناسید که در فکر مهاجرت با فرزندش است، حتما این مطلب را با او به اشتراک بگذارید.
