هوش برون فردی کودک یکی از انواع هوش گاردنر است که توانایی درک و تعامل موثر با دیگران را تحت تاثیر قرار می‌دهد. توانایی برون فردی شامل ارتباط موثر کلامی و غیرکلامی و توانایی توجه به تمایزات دیگران می‌شود. این هوش به کودکان کمک می‌کند تا بتوانند خلق و خو، ویژگی‌ها، عواطف و نیت اطرافیان خود را درک کنند.

هوش برون فردی کودک چیست؟

هوش برون فردی به انگلیسی، interpersonal intelligence معنا می‌شود و “Inter” به معنای “بین” است که شامل تعامل بین افراد می‌شود. این هوش در واقع برانگیزنده مهارت‌هاییست که معمولاً از آن با عنوان «مهارت‌های اجتماعی» یاد شده و شامل مهارت‌های ارتباط کلامی و غیرکلامی است.

هوش برون فردی کودک به توانایی او در ارتباط خوب با مردم و مدیریت روابط اشاره دارد. این هوش افراد را قادر می‌سازد تا نیازها و انگیزه های اطرافیان خود را درک کنند و کاریزماتیک باشند.

کسانی که هوش اجتماعی یا هوش برون فردی بالایی دارند در درک و حتی مدیریت احساسات دیگران موفق هستند؛ سیاستمداران، مربیان و رهبران گروه‌های مختلف، نمونه خوبی از افراد دارای هوش اجتماعی بالا هستند. هوش اجتماعی بالا به فرد مزیت‌ایی مانند محیط اجتماعی گسترده، دوست داشته شدن و پذیرفته شدن می‌دهد. 

هوش بین فردی یکی از 8 هوشی است که در نظریه هوش‌های چندگانه هاوارد گاردنر گنجانده شده است. این هوش، مدلی از طبقه بندی هوش است که تأثیر زیادی بر روابط کودک دارد. همچنین مسیرهایی را برای کودکان با استعدادهای خاص در زمینه های مختلف ایجاد کرده است. هوش بین فردی در مورد توانایی درک احساسات و رفتار دیگران است و کیفیت زندگی افراد دارای هوش بین فردی معمولاً بسیار بهتر از کسانی است که آن را در خود پرورش نمی‌دهند. زیرا هوش بین فردی یک مهارت بسیار ویژه است.

مزایای هوش برون فردی کودک

در زندگی روزمره، هوش بین فردی به کودکان اجازه می‌دهد تا:

• مهارت حل تعارض بهتری داشته باشند.
• پذیرفته شده تر باشند.
• از تجربیات دیگران استفاده کنند.
• عزت نفس بالایی داشته باشند.
• خواسته‌ها و نیازهای خود را بیان کنند.
• به دیگران کمک کنند.
• همدل‌تر باشند.
• دوستان بیشتری داشته باشند.

ویژگی‌های افراد دارای هوش برون فردی قوی

افراد دارای هوش برون فردی بالا، معمولا سه ویژگی زیر را دارند:

1- ارتباط کلامی قوی –این مهارت به ما کمک می‌کند تا بدانیم چه می‌گوییم و چگونه آن را بیان می ‌کنیم.

2- ارتباط غیرکلامی قوی – آنچه که کمک می‌کند تا ما بدون کلام با هم ارتباط برقرار کنیم، به عنوان مثال زبان بدن یا لحن صدا. 

3- مهارت‍های شنیداری – مسائل مربوط به اینکه چگونه پیام‌های کلامی و غیرکلامی ارسال شده توسط دیگران را تفسیر می‌کنیم.

روش تقویت هوش برون فردی کودک

به طور کلی برای تقویت هوش برون فردی فرزندتان باید از روش‌های زیر کمک بگیرید؛ در ادامه فعالیت‌های موثر برای انجام هریک را جداگانه بررسی خواهیم کرد:

1- فرصت انجام بازی‌های گروهی برای کودک فراهم کنید.

والدین معتقد هستند که کودکان تا قبل از سنین مهد و مدرسه، نیاز زیادی به بودن در جمع هم‌سالان خود ندارند. اما باید بدانید که اتفاقات رخ داده در زندگی کودکان از بدو تولد، در شخصیت آن‌ها تاثیرگذار خواهند بود. حتی اگر این اتفاقات در سنین زیر سه سال رخ دهد و کودک پس از چندسال آن‌ها به خاطر نیاورد! بنابراین لازم است که کودک را از سنین کم به بودن در اجتماع تشویق کنید. حضور در خانه‌های بازی و کارگاه‌ها، روش خوبی برای برطرف کردن نیاز کودک به حضور در جمع است.

2- همراه با کودک در جمع حضور پیدا کنید.

کودک شما در هر زمینه‌ای شما را الگوی خود قرار می‌دهد؛ پس تلاش کنید تا به قدر کافی، حضور موثر در اجتماعات به عمل آورید تا فرزندتان نیز همین کار را بیاموزد.

3- ارتباط کودک را با دوستانش تقویت کنید.

برخی از کودکان در سال‌های اولیه زندگی برای داشتن روابط دوستان و بیان خود در اجتماع نیاز به تشویق دارند. به همین دلیل توصیه می‌شود که فرزندتان را در زمینه یادگیری هوش برون فردی همراهی کنید.

4- بین افراد خانواده همدلی و فرصت گذراندن زمان خانوادگی ایجاد کنید.

خانواده اولین جمعی است که کودک در آن حضور پیدا می‌کند و رفتار اعضای خانواده با کودک و دیگران زمینه ساز آینده اجتماعی فرزند شما خواهد بود. پس فرصت بودن در این اولین اجتماع را از کودک خود نگیرید.

فعالیت‌های ذیل، به شکلی نامحسوس، موجب افزایش برون فردی کودک می‌شوند:

فعالیت و بازی هوش برون فردی کودک

1. اگه من بودم…

بازی اگه من بودم، به کودک کمک می‌کند تا خود را در موقعیت‌های اجتماعی مختلفی تصور کند و او را برای بودن در این موقعیت‌ها آماده می‌کند. بازی به این شکل است که یک انیمیشن مناسب سن کودک پخش کرده و بین انیمیشن هرجا که کاراکتر، مجبور به گرفتن تصمیم می‌شود؛ فیلم را قطع می‌کنید. پس از قطع فیلم از کودک می‌پرسید که اگر او جای کاراکتر فیلم بود، چه می‌کرد. پس از شنیدن راه‌کار کودک و تشویق او، ادامه فیلم را با هم می‌بینید.

2. بازی‌های سنتی

انواع بازی‌های سنتی که خود ما در کودکی و در کوچه انجام می‌دادیم؛ کمک زیادی به پرورش هوش برون فردی می‌کند.

3. معلم بازی

آموزش یک موضوع به دیگران (حتی به عروسک‌ها) بهترین روشی است که به کودک کمک می‌کند تا هوش اجتماعی خود را پرورش دهد. پس در این فعالیت به فرزندتان بگویید که یک موضوع کوچک یا هر چیزی را به خواهر، برادر یا دوست خود آموزش دهد. این به کودک شما کمک می‌کند تا مهارت های ارتباطی و ارتباط غیرکلامی خود را تقویت کند.

4. دیدن نمایش

به فرزندتان بگویید که حین تماشای یک نمایش یا فیلم، تعامل بین دو نفر را با دقت زیر نظر بگیرد و بعد از اتمام آن را بازگو کند. تماشا نقش مهمی در فرآیند اجتماعی شدن دارد. با این روش کودک یاد می‌گیرد که چگونه با استفاده از آموخته‌های خود رفتار کند و به دیگران پاسخ دهد.

5. 20 سوالی

با یک بازی بیست ساوالی ساده به کنجکاوی اجتماعی فرزندانتان کمک کنید.

مشاهیر دارای هوش برون فردی بالا

نمونه هایی از افراد مشهور با هوش اجتماعی:

بیل گیتس، مادر ترزا، بیل کلینتون، رونالد ریگان و اپرا وینفری

مشاغل مناسب افراد دارای هوش برون فردی بالا

مشاغلی از جمله سیاست‌مداری، مدیر پروژه، مشاور، مدیر روابط عمومی و  پرستار مناسب این افراد است.

سوالات متداول