بهترین غذای مغز کودک

رشد مغز و توانایی‌های ذهنی (هوش) هر فرد از دوران جنینی و در شکم مادر شروع شده و رشد حجمی مغز تنها تا پایان 5 سالگی ادامه دارد. اگرچه تقویت هوش فرد از طریق روش‌های محتلف تا پایان زندگی ممکن است؛ اما سرعت افزایش هوش فرد در ادامه‌ی زندگی نسبت به سال‌های ابتدایی آن بسیار کمتر است. در نتیجه بهترین زمان برای پرورش دادن هوش فرد، از بارداری تا پنج سالگی است.

روش‌های غذایی گوناگونی برای توجه به رشد کودک وجود دارد که قبلا در مقاله تاثیر تغذیه کودک بر رشد او به آن پرداخته‌ایم. استفاده از غذاهای تقویت کننده‌ی هوش یکی‌از آن‌هاست که در این مقاله از سری مقالات نورولند به معرفی بهترین غذای مغز کودک و انواع غذاهای باهوش کننده کودک می‌پردازیم.

آیا واقعا با غذاها می‌توان به رشد مغز کودک کمک کرد؟

خوراک یکی از نیازهای اولیه‌ی بشر است که برآورده شدن صحیح آن کمک زیادی به پرورش و شکوفا شدن توانایی‌های گوناگون فرد می کند. تحقیقات نشان داده که بیشترین مقدار رشد مغز فرد در 1000 روز اول زندگی اتفاق می‌افتد. از آنجا که براساس نتایج منتشر شده از تحقیقات سازمان یونیسف مغز کودک از زمان تشکیل نطفه تا سه الی پنج سالگی به طور میانگین 700 رشته جدید ارتباطی در ثانیه می‌سازد؛ پس توجه به رشد و تقویت هوش و مغز کودک در این دوره، تاثیر زیادی بر موفقیت‌های آینده‌ی کودک خواهد داشت.
اما برای تقویت ذهن کودک با تغذیه، چه باید کرد؟  اولین قدم تغذیه‌ی صحیح مادر با غذاهای باهوش کننده کودک در دوران بارداری است. از آنجا که بخش زیادی از رشد مغز فرد در جنینی و شیرخوارگی صورت می‌گیرد؛ لازم است تا مادران باردار و شیرده تغذیه‌ی مناسبی را برای داشتن کودک باهوش پیش گیرد.

مرحله‌ی بعدی تدوین یک برنامه‌ی غذایی غنی از خوراکی‌های مفید برای تقویت ذهن کودک، در سنین نوزادی و کودکی است. از آنجا که نوزادان تنها از شیر تغذیه می‌کنند؛ استفاده از شیرهای غنی شده با ویتامین‌ها کمک کننده خواهند بود. اصلی‌ترین مرحله‌ی تقویت هوش کودک با غذاها، در سنین کودکی و خردسالی رخ می‌دهد. اما غذای تقویت مغز کودک  کدامند؟

کدام دسته موادغذایی به رشد مغز کودک کمک می‌کنند؟

با قراردادن موادغذایی زیر در سبدغذایی خانواده‌ی خود می‌توانید کودکی باهوش‌تر پرورش دهید:

1- روی

روی، که در تقویت رشد مغز نقش بسیار مهمی دارد؛ در آجیل، گوشت، ماهی، قارچ، اسفناج و محصولات لبنی یافت می‌شود.

2- پروتئین

پروتئین در مقادیر مختلف در تمامی خوراکی‌های مصرفی روزانه‌ی ما وجود دارد. اما منبع اصلی آن شیر، ماهی، گوشت قرمز و سفید است.

3- ویتامین دی

ویتامین D که برای بزرگسالان نیز بسیار مهم است؛ از نور خورشید قابل دریافت است. برای جذب مقدار کافی از این ویتامین بهتر است فرزند خود را در ساعاتی که نور خورشید بی ضرر است به طور مکرر در معرض نور خورشید قرار دهید. ویتامین D نه تنها در نور خورشید، بلکه در بسیاری از غذاها نیز یافت می‌شود. ماهی روغنی و بزرگ، زرده تخم مرغ، کره، کفیر، ماست و غیره حاوی ویتامین D هستند. کودکان یک تا هشت ساله باید روزانه 15میلی گرم ویتامین دی دریافت کنند.

4- ویتامین E

ویتامین E، یک آنتی اکسیدان قوی است که برای تقویت ذهن بسیار مهم می‌باشد. با استفاده از سبزیجات سبز رنگ و ساقه نازک مانند جعفری، اسفناج، کلم و در غذاهایی مانند بادام و زیتون می‌توانید ویتامین ای مورد نیاز کودک را تامین کنید.

5- ویتامین‌های گروه B

• ویتامین B1

ویتامین B1 موجود در غذاهایی مانند عدس، لوبیا سیاه و آجیل برای تمرکز و حواس پرتی و همچنین رشد هوش کودک مفید است. ما در مقاله 10 غذای تقویت تمرکز کودک به طور مفصل در مورد مواد غذایی مناسب برای تقویت تمرکز و توجه کودکان صحبت کرده‌ایم.

• ویتامین B6

ویتامین B6 که در سیب زمینی، مرکبات، پسته و سایر غذاهای نشاسته‌ای وجود دارد، از جمله ویتامین‌هایی است که برای رشد ذهن بچه‌ها باید مصرف شود.

• ویتامین B12

این ماده‌ی مغذی برای رشد استخوان، مو، ناخن، سیستم ایمنی و رشد هوش بسیار مهم است اما تاثیر آن در تقویت مغز هم کم نیست. ویتامین ب 12 را در غذاهایی مانند شیر، تخم مرغ، گوشت، ماهی می‌توان یافت. کودکان تا سه سالگی نیاز به 0.9 میلی گرم ویتامین ب 12 در روز دارند که این نیاز از 3 تا هشت سالگی به 1.2 میلی گرم افزایش می‌یابد.

6- امگا 3

امگا 3 در دانه کتان، آووکادو، گردو، تخم مرغ و ماهی‌های روغنی یافت می‌شود. گنجاندن ماهی در رژیم غذایی خانواده به خصوص اگر کودک بزرگتر از 12 ماهه‌ای دارید که به تازگیا شروع به خوردن ماهی بزرگ کرده است؛ به تامین امگا 3 مورد نیاز کمک خواهد کرد. به یاد داشته باشید که در صورت عدم مصرف مقدار کافی غذاهای دریایی، حتما با مشورت متخصص تغذیه، مکمل‌های امگا3 استفاده کنید.
مواد مغذی فوق با تاثیر مثبت بر ساختار مغز کودک باعث بهبود عملکرد مغز  و رشد هوش او می‌شوند. اما چطور و با استفاده از چه خوراکی‌هایی می‌توان موادمغذی بالا را وارد رژیم غذایی کودک کرد؟

کدام خوراکی‌ها به رشد مغز کودک کمک می‌کنند؟

مواد معدنی، ویتامین‌ها و داشتن رژیم غذایی مناسب در سنین پایین بسیار مهم است. برای اینکه رشد هوشی کودک خود تا دوران کودکی تضمین کنید، باید مواد مغذی لازم را برای او خود فراهم کنید. غذاهایی که رشد هوشی کودک شما را تضمین می‌کنند به شرح زیر است:

1- ماست

با اینکه کودکان مقدار بیشتری شیر نسبت به بزرگسالان دریافتی می‌کنند. اما مصرف ماست را هم فراموش نکنید. ماست معمولاً اولین غذایی است که در مراحل اولیه انتقال به غذاهای کمکی به کودکان داده می‌شود. ماست  که می‌توانید آن را در غذا استفاده کنید یا به طور جداگانه به فرزند خود بدهید، برای رشد هوش بسیار مهم است. به خصوص میزان بالای پروتئین موجود در ماست پرچرب نقش زیادی در رشد هوش دارد.

چربی برای سلامت مغز مهم است. ماست یونانی پرچرب (که دارای پروتئین بیشتری نسبت به سایر ماست‌ها است) می‌تواند به فرم سلول‌ها برای ارسال و دریافت اطلاعات کمک کند.

چگونه ماست را سرو کنیم؟

ماست یونانی را در یک وعده ناهار با مقداری مواد غذایی مثل خیار، نعناع خشک شده و … مخلوط و میل کنید. این مواد مغذی با گذر در جریان خون به مغز، ذهن را تیز و متمرکز نگه می‌دارد.

2- تخم مرغ

تخم مرغ حاوی ویتامین‌های مفیدی مانند B12، پروتئین و ویتامین A است و از جمله غذاهایی است که حتما باید در وعده‌های مختلف به کودک خود بدهید. برای کودک شما که شروع به خوردن پوره کرده است، اکیداً توصیه می‌کنیم که تخم مرغ آب پز را در پوره‌ها قرار دهید. یا به شکل انواع کوکو و با ترکیب با دیگر موادغذایی به کودک بخورانید.

پروتئین و مواد مغذی موجود در تخم مرغ به کودکان کمک می‌کند تا تمرکز خود را بهبود دهند.

چگونه تخم‌مرغ را سرو کنیم؟

تخم مرغ پخته و خرد شده را به همراه غلات به عنوان یک وعده صبحانه یا میان وعده برای کودک حاضر کنید. ترکیب پروتئین و کربوهیدرات تا زمان وعده غذایی بعدی بچه‌ها را پرانرژی نگه می‌دارد، بدون اینکه انرژی ناشی از قند از بین برود. همچنین می‌توانید ساندویچ سالاد تخم مرغ را با مواد مغذی دیگری تهیه و سرو کنید.

3- سبزیجات

سبزیجات از غذاهای باهوش کننده کودک هستند که در کنار تقویت هوش کودک، به تقویت تمرکز او نیز کمک میکنند. برای داشتن کودک باهوش لازم است تا در هر غذا حداقل یکی از انواع سبزیجات را استفاده کنید. سبزیجات با برگ بزرگ و سبز مثل اسفناج و کاهو به تامین ویتامین K و آهن کمک کرده و مستقیما عملکرد مغز کودک را بهبود می‌بخشند.

اسفناج و کلم پیچ احتمالا با ابتلا به زوال عقل در سنین بالاتر ارتباط دارند. کلم پیچ یک ماده غذایی فوق‌العاده است، حاوی آنتی‌اکسیدان و سایر مواردی که به رشد سلول‌های جدید مغز کمک می‌کند.

چگونه سبزیجات را سرو کنیم؟

برای برخی از بچه‌ها خوردن سبزیجات سخت است. بنابراین بهتر است به جای سرو سالاد، ایده‌های دیگری را امتحان کنید:

– برای زمان میان وعده اسفناج یا کلم پیچ را به اسموتی بزنید.

– اسفناج را به املت یا لازانیا اضافه کنید.

– چیپس کلم پیچ درست کنید. کلم پیچ را از ساقه‌ها برش دهید، با روغن زیتون و کمی نمک بپزید. غذای مغز کودک را چایگزین غذاهای کارخانه ای کنید.

4- ماهی

همانطور که گفتیم ماهی و روغن ماهی از منابع اصلی آهن و امگا3 هستند که برای رشد ذهنی کودکان بسیار مفید است. ماهی‌های سالمون و تن و دیگر ماهی‌های بزرگ و روغنی دیگر را حتما برای دوبار در هفته در سبد غذایی خانواده‌ی خود بگنجانید.

ماهی منبع خوبی از ویتامین D و امگا3 است که از مغز در برابر کاهش مهارت‌های ذهنی و از دست دادن حافظه محافظت می‌کند.

متخصصان تغذیه می‌گویند هرچه امگا3 بیشتری به مغز برسانیم، عملکرد بهتری خواهد داشت و بچه‌ها توانایی تمرکز قوی‌تری دارند.

چگونه ماهی را سرو کنیم؟

آن را کباب کنید. به همراه سس‌های مورد علاقه کودک آن‌ها را سرو کنید و یا ساندویچ ماهی تن درست کنید.

5- گوشت

مصرف انواع گوشت قرمز و سفید برای تمامی سنین توصیه می‌شود. اما در سنین کودکی و برای تقویت هوش کودک باید حتما مقدار کافی گوشت به کودک داده شود و این مقدار شامل محصولات فراوری شده‌ی گوشتی مانند سوسیس یا کالباس نمی‌شود.

6- خشکبار

مصرف خشکبار و آجیل‌های خام و بدون نمک تا حد زیادی مواد مغذی مورد نیاز کودک را جبران می‌کند. پس تا حد امکان بادام، گردو، پسته و فندق را در میان وعده‌های مورد استفاده‌ی کودک قرار دهید. همچنین استفاده از میوه‌های خشکی مثل انجیر و زردآلوی خشک هم به سلامت و تقویت ذهن کودک کمک می‌کند.

آجیل مملو از پروتئین، اسیدهای چرب ضروری، ویتامین‌ها و مواد معدنی است. آجیل و مغزها روحیه را تقویت کرده و سیستم عصبی شما را کنترل می‌کند.

آجیل و مغزها را چگونه سرو کنیم؟

کره بادام زمینی یا کره مغز آفتابگردان گزینه بسیار خوبی هستند. دانه‌های آفتابگردان سرشار از فولات، ویتامین E و سلنیوم هستند. اگر نمی‌توانید کودکان خود را وادار کنید که مغزها را بخورند، از پاشیدن آن‌ها روی کلوچه یا نان سبوس دار استفاده کنید. آجیل‌ها را همراه با روغن زیتون و سبزیجات تیره رنگ مخلوط کرده و یک سس سالم و خوشمزه درست کنید و روی ماکارونی غلات سرو کنید.

7- زردچوبه

از آنجا که زردچوبه حاوی کورکومین است؛ تا حد زیادی به تقویت مغز و اعصاب مرکزی کودک کمک می‌کند. در نتیجه پیشنهاد می‌شود تا در اکثر غذاها از زردچوبه استفاده کنید.

8- میوه‌ها

همه‌ی میوه‌ها فوایدی برای بدن دارند اما میوه‌هایی از جمله انگور سیاه، سیب و توت فرنگی با داشتن کوئرستین و فیستین به جوان ماندن سلول‌های مغز کمک کرده و مغز کودک را به روز نگه می‌دارند.

میوه یک از مهم‌‌ترین موادی است که باید کودک آن را مصرف کند. سیب و آلو بهترین میوه برای هوش بچه هستند که حاوی آنتی اکسیدانی بوده و ممکن است با کاهش مهارت‌های ذهنی مقابله کنند.

چگونه میوه را سرو کنیم؟

مواد غذایی غالباً در پوست میوه وجود دارد. بنابراین مواد ارگانیک بخرید، خوب بشویید و میوه‌ها را برای میان وعده‌ به کودک دهید. خرد کردن میوه‌ها و درست کردن سالاد میوه می‌تواند گزینه‌ی جذابی باشد. برای ا‌های دیگر مرتبط با کودکتان هم والد آگاهی باشید حتما به اینستاگرام نورولند مراجعه کنید.

9- بلغور جو دوسر پرک

بلغور جو دوسر سرشار از پروتئین و فیبر است و به سلامت عروق قلب و مغز کمک می‌کند. آن‌ها همچنین منابع خوبی از ویتامین E، ویتامین‌های گروه B، پتاسیم و روی هستند که باعث عملکرد قوی مغز می‌شوند. کودکانی که از جو دوسر پرک شیرین استفاده می‌کنند در انجام وظایف مدرسه مربوط به حافظه بهتر از کسانی که غلات شیرین می‌خوردند عمل می‌کنند.
جو دوسر برای رشد مغز بسیار مفید است زیرا انرژی بسیار خوبی را برای مغز فراهم می‌کند که بچه‌ها صبح اول وقت به آن نیاز دارند.

بلغور را چگونه سرو کنیم؟

به آن دارچین اضافه کنید. تحقیقات نشان می‌دهد ترکیبات موجود در ادویه می‌توانند از سلول‌های مغز محافظت کنند.

10- غلات کامل

مغز به تأمین مداوم گلوکز و غلات کامل نیاز دارد. غلات حاوی فیبر هستند که به تنظیم انتشار گلوکز در بدن کمک می‌کند. علاوه بر این، غلات کامل همچنین دارای ویتامین B که مفید برای سیستم عصبی هستند می‌باشد.
به سراغ نان سبوس دار بروید یا ذرت بو داده کم چرب برای یک میان وعده سرگرم کننده حاضر کنید.

11- لوبیا

لوبیا یک ماده‌ی غذایی بسیار خوب است. زیرا حاوی پروتئین، کربوهیدرات، فیبر و به علاوه مقدار زیادی ویتامین و مواد معدنی است. لوبیاها یک غذای عالی برای مغز هستند زیرا انرژی و تفکر بچه را برای مدت طولانی در بالاترین سطح نگه می‌دارند. لوبیا همچنین حاوی امگا3 است که برای رشد و عملکرد مغز مهم است.

در آخر هم این نکته را به یاد داشته باشید که ظاهر غذا برای کودکان بسیار اهمیت دارد. از این نکته استفاده کنید و سعی کنید غذاهای مفیدی را که شاید مورد علاقه مزاج کودکتان نیست به او بدهید.

سخن پایانی

تقویت مغز فرد در سنین کودکی به روش‌های گوناگونی امکان پذیر است که تغذیه یکی از آن‌هاست. هرچند که بهترین روش تغذیه، داشتن رژیم غذایی متعادل و منطبق بر هرم غذایی است، اما برای کمک به رشد مغز کودکان بهتر است تا با خوراکی‌های موثر بر ذهن بچه آشنا شویم و آن‌ها را در برنامه‌ی غذایی فرزند خود بگنجانیم. غذای مغز کودک یکی‌از همین خوراکی‌هاست.

در این مقاله به غذای مغز کودک برای تقویت ذهن و هوش کودک پرداختیم و نمونه‌هایی از غذاهای حاوی این موادمغذی را معرفی کردیم که شما عزیزان با خوراندن آن‌ها به کودک می‌توانید شاهد باهوش‌تر شدن فرزند خود باشید.

پیشنهاد نهایی نورولند به شما استفاده از این مواد غذایی در قالب میان وعده‌های جذاب کودکانه است که برخی از آن‌ها را به همراه روش‌های دیگر تربیتی و بازی با کودکان در این صفحه اینستاگرام منتشر کردیم تا بتوانید به راحتی از آن‌ها ایده بگیرید و استفاده کنید. شما از چه روش‌های دیگری برای تقویت مغز کودک استفاده می‌کنید؟

خب! حالا شما بگویید بهترین غذای مغز کودک خود را کدام می‌دانید؟ برای ما بنویسید تا در مقالات بعدی نورولند به آن‌ها بپردازیم.

منابع: webmd و flintobox و anneysen و unicef