مقالات مختلفی در وبسایت نورولند پیرامون اوتیسم و راه‌های تشخیص آن ارائه شده است. در این مقاله به ارائه مطالبی پیرامون بازی رایانه ای برای کودکان اوتیسمی خواهیم پرداخت.
[تشخیص اوتیسم در کودکان نوپا با چند راه حل ساده!]
[آیا تشخیص اوتیسم در نوزادان امکان پذیر است؟]
“کودکان مبتلا به اوتیسم تقریباً دو برابر بیشتر از کودکان عادی، وقت خود را صرف بازی‌های رایانه‌ای می‌کنند.” این یک آگاهی بسیار جذاب است. جالب است بدانید که بسیاری از ویژگی‌های بازی‌های رایانه‌ای از جمله نقش‌ها و اهدافِ از پیش تعریف شده و تکرارپذیری بین مراحل، به خوبی با صفات اوتیسم مانند مشکلات اجتماعی و ترجیح به روزمرگی و تکرارپذیری همخوانی دارد.
طی سال‌های گذشته، چندین مطالعه آزمایشی نتایج امیدوارکننده‌ای را در مورد بازی‌هایی که برای کمک به کودکان مبتلا به اوتیسم طراحی شده است نشان می‌دهد. این بازی‌ها ممکن است طیف وسیعی از توانایی‌ها از جمله تعادل، توجه و کنترل نگاه را بهبود بخشند.
در اواسط دهه 2000 تاناکا روانشناس شناختی با ساخت مجموعه‌ای از هفت بازی کوچک با هدف کمک به کودکان مبتلا به اوتیسم در تشخیص چهره و تفسیر عبارات کمک کرد. او و همکارانش معتقد بودند که اگر می‌خواهید مداخله‌ای مؤثر باشد، بهتر است آن را به بازی تبدیل کنید. بهتر است مداخلات و روند درمان برای بچه‌ها سرگرم کننده باشد تا تاثیر خوبی بگذارد.
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
اگر متوجه شویم که کودکان مبتلا به اوتیسم به سمت تکنولوژی و دنیای دیجیتال کشیده شده‌اند، چرا سعی نکنیم از این علاقه برای طراحی مداخلات و بهبود آن‌ها استفاده کنیم؟
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
[بازی درمانی برای اوتیسم را به یک تفریح تبدیل کنید!]
چند نمونه بازی رایانه ای برای کودکان اوتیسمی
در اولین بازی برای اوتیسم 42 کودک مبتلا به اوتیسم که 20 ساعت در این بازی‌ها بازی می‌کردند در تشخیص چهره‌های صورت و انجام کارهای مرتبط بهتر شدند. افراد مبتلا به اوتیسم اغلب در کنترل توجه خود مشکل دارند. به عنوان مثال، ناگهان نگاه خود را به سمت یک جسم جدید منتقل می‌کنند. بدیهی است که این امر به طور گسترده در روابط متقابل اجتماعی تاثیر می‌گذارد. چرا که اگر چشمان شما در زمان اشتباه به مکان اشتباه بپرد، ممکن است نشانه‌های ظریف اجتماعی را از دست بدهید.
تیم تاناکا سه بازی برای تقویت توانایی کودک در کنترل حرکات چشم ایجاد کرده است. در نسخه دیجیتالی یک بازی کلاسیک، بازیکنان بازی “Mole Whack” باید حیوانات کارتونی را با یک نگاه پیدا و دنبال کنند. با پیشرفت بازیکنان در طول بازی حیوانات سریع‌تر حرکت می‌کنند و از جهات مختلف بیرون می‌آیند و خواستار حرکات سریع‌تر و انعطاف پذیر چشم می شوند. در بازی دیگر، “Shroom Digger” بازیکنان با خیره شدن، خانه‌های قارچی را منفجر می‌کنند و این توانایی را پیدا می‌کنند که نگاه خود را ثابت نگه دارند. و در بازی “Space Race” بازیکنان یک سفینه فضایی را از طریق یک سری دروازه‌ها هدایت می‌کنند تا بتوانند با سرعت زیاد آن‌ها را به حرکت درآورند. تاونسند می‌گوید: “ما در این بازی‌ها کنترل حرکت چشم را آموزش می‌دهیم که کنترل توجه را نتیجه می‌دهد.”
مشکلات تعادل در افراد مبتلا به اوتیسم متداول است و می‌تواند مهارت‌های روزمره کودکان مانند لباس پوشیدن را به چالش بکشد. تراورز در حال توسعه یک بازی به نام “Ninja Training” است که در آن کودکان شش حالت الهام گرفته از یوگا و تای چی را تمرین می‌کنند. شبحی از کودک و ژست و حالت او در صفحه نمایش نشان داده می‌شود. هنگامی که بخشی از بدن کودک از وضعیت صحیح خارج می‌شود، نقاط قرمز روشن می‌شوند و بازخورد سریعی نشان داده می‌شود. اگر کودک ژست و حالات مشخص شده را برای چند ثانیه‌ی مشخص نگه دارد، صحنه جدیدی از پس زمینه – یک درخت یا قله کوه – ظاهر می‌شود. بازیکن با نگه داشتن حالت‌ها برای مدت زمان طولانی‌تر به سطوح بالاتر نینجا می‌رود.
اثربخشی بازی‌های رایانه‌ای برای کودکان اوتیسمی
دسترسی روزافزون فناوری به واقعیت افزوده و مجازی بدان معنی است كه محققان می‌توانند حتی رفتارهای پیچیده اجتماعی را از طریق بازی آموزش دهند. به عنوان مثال این سیستم‌ها می‌توانند انواع تعامل مانند هرآنچه ممکن است در یک جلسه درمانی رفتاری اتفاق بیفتد، شبیه سازی کنند. برای مثال در بازی “Bob’s Fish Shop” که یک بازی واقعیت مجازی است، بازیکنان با تعامل با صاحب یک فروشگاه حیوانات خانگی، پاسخ به سؤالات وی، تفسیر حرکات او و دنبال کردن نگاهش برای ایجاد مهارت‌های توجه مشترک از یک آکواریوم محافظت می‌کنند.
بازی نینجا در 29 کودک و نوجوان مبتلا به اوتیسم آزمایش شد که هفته‌ای سه بار به مدت شش هفته به آزمایشگاه آمدند تا یک ساعت بازی را انجام دهند. طبق گزارش این تیم بازیکنانی که بیشترین پیشرفت را در این بازی داشته‌اند نیز بیشترین پیشرفت را در تعادل خود نشان دادند.
برای اکثر بازی‌های ویدئویی اوتیسم در دست توسعه، نتایج مطالعات تاکنون فقط شواهد غیرمستقیم یا ذهنی برای اثربخشی بازی‌ها ارائه می‌دهد. با این وجود، خبر خوب برای توسعه دهندگان بازی‌های شناختی این است که برای اولین بار سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) یک بازی ویدیویی را برای استفاده درمانی تایید کرد. این بازی که با نام EndeavorRx از سوی شرکت Akili منتشر شده است با هدف کمک به کودکان دارای اختلال ADHD توسعه یافته است. تصمیم مهم سازمان غذا و داروی آمریکا بعد از 7 سال مطالعه بر روی 600 کودک بین 8 تا 12 سال دارای اختلال ADHD انجام شد و اکنون به پزشکان اجازه می‌دهد این بازی شناختی را به عنوان یک ابزار درمانی معرفی و تجویز کنند. هر چند که این بازی به عنوان یک جایگزین برای درمان اختلال ADHD شناخته نمی‌شود. بر اساس مطالعات انجام شده روی این بازی یک سوم کودکانی که یک ماه این بازی شناختی را انجام دادند در کارکردهای شناختی عملکرد بهتری داشتند.
معایب بازی رایانه ای برای کودکان اوتیسمی
باید در نظر داشت که بازی‌های دیجیتالی ممکن است زیان‌ده نیز باشند. بعضی از شرکت‌ها سعی دارند تا با ارائه محصول خود به عنوان یک برنامه آموزشی و نه یک بازی، این عوارض را کاهش دهند. سرعت بازی و زمان پاداش باید به دقت محاسبه و پیاده سازی شود تا کودکان درگیر شوند اما معتاد نه! پیش آمده که گاهی تاثیر این بازی‌ها به گونه‌ای بوده که کودک اوتیسمی آنقدر نگران بازی شده که از خواب می‌پرد تا به انجام آن بپردازد.
در هر صورت وسوسه‌ی ماندن در دنیای مجازی ممکن است مخصوصاً برای مبتلایان به اوتیسم شدید باشد. مطالعات نشان می‌دهد بزرگسالان مبتلا به اوتیسم نسبت به همسالان معمولی خود در استفاده اجباری از بازی‌های ویدیویی بسیار مستعدتر هستند.
منبع: وبسایت sciencemag
